Ιστορία του body-building

Κατά την αρχαιότητα, η δύναμη έπαιζε πολύ σημαντικό ρόλο, πολλές φορές πρωταρχικό. Παρότι εφευρέθηκαν διάφορα όπλα, το σημαντικότερο για πάρα πολλά χρόνια ήταν η ανθρώπινη δύναμη.   Δεν ξέρουμε πότε ακριβώς παρατηρήθηκε ότι το σήκωμα (ανύψωση) βαρών βοηθάει στην βελτίωση της ανθρώπινης δύναμης, αλλά βλέποντας τις εικόνες και τα εκθέματα της ελληνικής αρχαιότητας, βλέπουμε αντικείμενα που μοιάζουν με τους σημερινούς αλτήρες (βαράκια). Επίσης βλέπουμε ότι δείχνουν μυώδη σώματα τα οποία αποτελούν χαρακτηριστικό της ομορφιάς, της συμμετρίας και της αισθητικής της εποχής.   Οι πρωτόγονοι σήκωναν μεγάλες πέτρες με μοναδικό σκοπό την επίδειξη της δύναμής τους. Στην Ρώμη τόσο οι μονομάχοι όσο και οι πραιτωριανοί έκαναν γυμναστική με βάρη. Η διαφορά μεταξύ του bodybuilding και της άρσης βαρών είναι ότι στο μεν πρώτο σκοπός είναι η μεγαλύτερη μυϊκότητα και το αρμονικό σώμα, ενώ στο δεύτερο είναι απλά η ανύψωση βαρών.   Το bodybuilding ξαναβγήκε στο προσκήνιο στις αρχές του 19ου αιώνα, με τον Γάλλο Hyppolyte Triat να δηλώνει ότι με την χρήση αλτήρων, μπορούσε να διαμορφωθεί το ανθρώπινο σώμα. Η ιδέα της λεγόμενης “γαλλικής προπόνησης” εμφανίστηκε αυτή ακριβώς την περίοδο. Ήταν αντίθετος στην χρήση μεγάλων βαρών θέλοντας να αποφύγει τους τραυματισμούς, πράγμα που έκανε τον όρο “γαλλική προπόνηση” συνώνυμο της προπόνησης με λίγα βάρη και πολλές επαναλήψεις, με απόψεις αντίθετες να ακούγονται από Γερμανούς και Αυστριακούς αρσιβαρίστες. Ο Friedrich Wilhelm Muller έκανε προπονήσεις διάρκειας 15 λεπτών με μεγάλα βάρη και σκοπό την διέγερση των μυών του. Θεωρείται ο πατέρας του σύγχρονου bodybuilding και έγινε πολύ διάσημος για την δύναμή του. Προπονήθηκε με έναν επίσης διάσημο άνθρωπο, τον Attila. Έτσι, προετοιμάστηκε για να πάει στο Λονδίνο και να συναγωνιστεί έναν Άγγλο που είχε χαρακτηριστεί ως ο πιο δυνατός άνθρωπος του κόσμου, τον Sampson και τον μαθητή του τον Franz Bienkowski, τον επονομαζόμενο και “Κύκλωπα”. Το αποτέλεσμα ήταν να τους κερδίσει και τους δυο δείχνοντας ότι είναι ο δυνατότερος άνθρωπος στον κόσμο. Μετά από αυτό, ο Muller, έκανε το όνομά του Eugene Sandow και έφτιαξε το πρώτο σύγχρονο γυμναστήειο στην πόλη της νίκης του (Λονδίνο), το οποίο αντίθετα με τα υπόλοιπα ήταν καθαρό και απευθυνόταν σε μια συγκεκριμένη κατηγορία πελατών, τους πλούσιους. Ενώ ο ίδιος προπονούνταν με μεγάλα βάρη με σκοπό να αυξήσει την δύναμη και τον όγκο του, στους πελάτες του έκανε μια πιο ήπια προπόνηση. Μόνο λίγοι από τους πελάτες του έκαναν πραγματική προπόνηση bodybuilding και αυτοί σε ξεχωριστό χώρο. Ταυτόχρονα με τον Triat, που έφτιαξε τον πρώτο αλτήρα με βάρος 84 kg, ο Karl Abs, ένας Γερμανός, έφτιαχνςε την πρώτη σύγχρονη μπάρα. Με αυτό το εργαλείο ο Attila έφτιαξε πολύ αποτελεσματικές και, κυρίως, συμμετρικές ασκήσεις γυμνάζοντας ταυτόχρονα και τις δυο πλευρές του σώματος.   Στις ΗΠΑ επικρατούσε μια διαφορετική κατάσταση. Ενώ στην Ευρώπη άνθρωποι όπως ο Sandow γυμνάζονταν για να αναπτύξουν τους μύες τους, στις ΗΠΑ το κίνημα υγείας, προωθούσε την εξάσκηση. Το 1894 ο Sandow πήγε στις ΗΠΑ για να κάνει ένα show και να επιδείξει την δύναμη και τους μύες του. Γύρισε αρκετές χώρες με σκοπό να προωθήσει το bodybuilding. Έφτιαξε τον αλτήρα τύπου Sandow τον οποίο δημιούργησε από ένα ελατήριο και έστειλε το εγχειρίδιο του δημιουργήματός του σε όες τις Ευρωπαϊκές βασιλικές οικογένειες. Παράλληλα ο Attila έφτασε στην Νέα Υόρκη, όπου άνοιξε γυμναστήριο. Εκεί, αφού δούλεψε με μερικούς Γερμανούς φοιτητές, κατανόησε τις αρχές της δομημένης προπόνησης, την χρήση των βαρών και ότι η αύξησή τους, με έναν σωστά δομημένο και συστηματικό τρόπο, οδηγεί σε μυϊκή ανάπτυξη.   Οι πρώτοι παγκόσμιοι αγώνες bodybuilding έγιναν στο Royal Albert Hall του Λονδίνου και οργανώθηκαν από τον Sandow, τον Arthur Konan Doyle και τον Charles Lawes. Ο νικητής πήρε ως βραβείο ένα μικρό άγαλμα που αναπαριστούσε τον Sandow.ο πρωτος σημαντικός αγώνα bodybuildingέγινε το 1903, από τον Bernarr McFadden για το πιο καλά διαμορφωμένο σώμα στην Αμερική. Το έπαθλο ήταν 1000 δολάρια.   Νικητής των αγώνων το 1921ήταν ο Atlas, ένας Ιταλός μετανάστης στις ΗΠΑ. Έγινε διάσημος και πλούσιος με την μέθοδο της “Δυναμικής σύσπασης”. Η μέθοδος αυτή μεταφράστηκε σε 7 γλώσσες και την αγόραζαν πάνω από 60.000 άτομα τον χρόνο. Ο Atlas στην πραγματικότητα για να φτιάξει τους μύες του χρησιμοποιούσε τα βάρη και όχι την “Δυναμική σύσπαση” την οποία εμπνεύστηκε από κάποιες ασκήσεις που έκαναν τα ζώα σε έναν ζωολογικό κήπο. Το 1922 κέρδισε τον τίτλο του τελειότερα ανεπτυγμένου άντρα, αλλά όταν συγκρίθηκε με τον Sandow δεν ήταν τόσο ογκώδης. Ο Mr. America ήταν ο σημαντικότερος διαγωνισμός σε όλο τον κόσμο για πάρα πολλά χρόνια, ενώ μέχρι τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο δεν υπήρχε κάποιος διαχωρισμός ανάμεσα στο bodybuilding και την άρση βαρών. Ο πρώτος σημαντικός αγώνας bodybuilding, έγινε στο Λονδίνο το 1948 και ήταν ο Mr. Universe. Δυο χρόνια μετά (1950) δημιουργήθηκε μια καινούρια ομοσπονδία η NABBA (National Amateur Body Builders Association), η οποία και χορήγησε τον διαγωνισμό του Mr. Universe.   Η Αμερικανική Αθλητική Ένωση που είχε αναλάβει τον διαγωνισμό του Mr.America πίστευε ότι το bodybuilding είναι ένα δευτερεύον άθλημα. Ο Ben και ο Joe Weider, δυο αδέρφια από τον Καναδά βρήκαν λύση και δημιούργησαν την IFBB (International Federation of Body Builders), ένας θεσμός που σήμερα είναι γνωστός ως IFBB World Amateur Championships που είναι ο πιο γνωστός ερασιτεχνικός αγώνας της ομοσπονδίας. Παρά ταύτα η Αμερικανική Αθλητική Ένωση κράτησε τους αγώνες Mr. America και Mr. World για πάρα πολλά χρόνια. To 1965 τα αδέρφια Weider δημιούργησαν τον διαγωνισμό Mr. Olympia έχοντας σαν σκοπό να μαζέψουν τους καλύτερους αθλητές όλων των ομοσπονδιών και των αγώνων. Ο σημαντικότερος αθλητής της εποχής εκείνης ήταν ο Arnold Schwarzenegger που κέρδισε τον διαγωνισμό από το 1970-1975 και ο οποίος μέσα από τις ταινίες του, έφερε αναγνώριση στο άθλημα και το ώθησε.   Σήμερα υπάρχουν πολλές αντικρουόμενες απόψεις για το γυναικείο bodybuilding με μερικές αθλήτριες να πιστεύουν ότι μπορούν να φτάσουν στα επίπεδα μυϊκότητας των αντρών και κάποιες άλλες να λένε ότι το άθλημα πρέπει να αναδεικνύει την θηλυκότητα και να μην δίνει τόση έμφαση στον όγκο και την γράμμωση.   Ενημερωτικά αναφέρουμε ότι το bodybuilding έχει πάρει προσωρινή αναγνώριση από την Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή και θα υπάρχει ως άθλημα επίδειξης στους Ολυμπιακούς του 2008, ενώ πιθανότατα θα υπάρχει ως κανονικό και ισότιμο άθλημα στους Ολυμπιακούς του 2012.   Νίκος Στρατίκης Personal Trainer (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών) Ιδιοκτήτης γυμναστηρίου "STUDIO PERSONAL TRAINING"