Η διατροφή των αθλητών

Η ανάγκη για σωστή διατροφή είναι απαραίτητη σε όλους. Πολύ περισσότερο σε ορισµένες οµάδες ατόµων µε αυξηµένες ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά. Μία από αυτές τις οµάδες είναι και οι αθλητές. Για την καλή απόδοση του αθλητή σηµασία έχουν η προπόνηση, οι γενετικές προδιαγραφές και η διατροφή. Η συµµετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες δηµιουργεί επιπλέον ενεργειακές δαπάνες. Για τον υπολογισµό των ενεργειακών δαπανών ή µε τη συµµετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες πρέπει να υπολογίζουµε τις θερµίδες που καταναλώνονται σε κάθε άθληµα µε βάση το σωµατικό βάρος, την διάρκεια συµµετοχής στο άθληµα και το επίπεδο έντασης που υποβλήθηκε ο αθλούµενος. Μερικές  από  τις  διαφοροποιήσεις  των  αθλητών  και  των  µη  αθλούµενων  σε θρεπτικά συστατικά φαίνονται στον παρακάτω πίνακα.   Θρεπτικά συστατικά           Μη αθλούµενος      Αθλούµενος   Υδατάνθρακες                               50%                         55% Πρωτεΐνες                                      15%                     15-20% Λίπη                                                35%                    25-30%   Βιταµίνες:   Β1                                       0,5mg/1.000kcal        5mg/1.000kcal   Β2                                        1mg/1.000kcal         1,4mg/1.000kcal   Β12                                             3μg                   20-30µg   Βιταµίνη C                                  60mg               150-250mg   Μέταλλα:      Ασβέστιο                                         0,8gr                   2gr   Φώσφορος                                     1,6gr                   4gr   Μαγνήσιο                                         0,8gr                 0,8gr   Κάλιο                                                 3gr                    5gr   Σίδηρος                                         15mg                 20mg   Νερό                                           1,5-2 λίτρα      2,5-4 λίτρα   Η διατροφή  του αθλητή   Κάθε αθλητής αλλά και κάθε άτοµο που γυµνάζεται έντονα, είτε έχει είτε δεν έχει "πρωταθλητικούς στόχους", πρέπει να έχει ορισµένες βασικές, τουλάχιστον, εφαρµοσµένες γνώσεις γύρω από την διατροφή του. Ένα καλό πρόγραµµα προπόνησης δεν είναι ποτέ αρκετό  για  να  φτιάξει  ένα  "σιδερένιο  οργανισµό".  Η  καλή  προπόνηση  πρέπει  να συνδυαστεί µε την σωστή διατροφή και την "υγιεινή ζωή". Το σώµα είναι ένα πολύτιµο εργαλείο, έτσι κι αλλιώς, και ταυτόχρονα πολύπλοκη αλλά ευαίσθητη µηχανή. Οι τροφές είναι το καύσιµο του και ταυτόχρονα το οικοδοµικό του υλικό. Εάν δεν λάβουµε σοβαρά υπ' όψιν µας το τεράστιας σηµασίας θέµα της διατροφής, τότε αργά ή γρήγορα θα αισθανθούµε τις συνέπειες. Όποια και αν είναι η διατροφή µας, πρέπει να προσπαθούµε να την κάνουµε όσο πιο απλή και φυσική γίνεται.   Σε γενικές γραµµές, οι στόχοι της διατροφής ενός αθλητή είναι οι ακόλουθοι:  

• Nα καλύπτει τις ενεργειακές του ανάγκες, καθώς και τις ανάγκες του σε όλα τα θρεπτικά στοιχεία, λαµβάνοντας υπόψη ότι αυτές είναι σηµαντικά αυξηµένες λόγω της έντονης άσκησης.

 

• Nα ακολουθεί τους γενικούς κανόνες της υγιεινής διατροφής που  βοηθούν στη διατήρηση της καλής υγείας µακροπρόθεσµα και στην αποφυγή των ασθενειών.

 

• Nα οδηγήσει  στην  επίτευξη  του  κατάλληλου σωµατικού βάρους  και  αναλογίας µυϊκού ιστού-λίπους για το συγκεκριµένο αθλητή.

 

• Nα βοηθήσει  τον  αθλητή  να  µεγιστοποιήσει  τα  οφέλη  της  προπόνησής  του, επιτρέποντας στον οργανισµό του να αναλάβει όσο το δυνατό ταχύτερα από τον κάµατο της σωµατικής δραστηριότητας που προηγήθηκε, καθώς και να συµβάλει στην καλύτερη δυνατή βιολογική προσαρµογή του.

  Φυσικά, ο κάθε αθλητής θα πρέπει να αντιµετωπίζεται ως ξεχωριστή περίπτωση, εφόσον οι ανάγκες του καθορίζονται από πολλούς παράγοντες, που σχετίζονται µε το ίδιο το άθληµα και τη συγκεκριµένη φάση στον προπονητικό κύκλο, τα προσωπικά χαρακτηριστικά του αθλητή αλλά και το γενικότερο τρόπο ζωής του.   Ιωάννα Χαλιμούρδα Διαιτολόγος - Διατροφολόγος ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης