Τα νοσήματα του κολλαγόνου είναι μια σειρά νόσων που σαν κοινό χαρακτηριστικό την φλεγμονώδη αντίδραση και την ινώδη εκφύλιση του συνδετικού ιστού (κολλαγόνου).
Κατατάσσονται ως εξής:
-
Νοσήματα όπου προσβάλλονται κυρίως οι περιαρθρικοί ιστοί
- Ρευματικός πυρετός ή οξύς ρευματισμός των άκρων.
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα.
- Αγκυλωτική σπονδυλίτιδα.
- Νοσήματα όπου προσβάλλονται κυρίως τα αγγεία
- Οζώδης πολυαρτηρίτιδα.
- Διάσπαρτος ερυθηματώδης λύκος.
-
Νοσήματα που προσβάλλονται το δέρμα και οι μύες
- Σκληροδερμία.
- Δερματομυοσίτιδα.
Παρατηρήσεις
-
Τα νοσήματα αυτά είναι “αγνώστου αιτιολογίας” οπωσδήποτε όμως ενοχοποιείται η αλλεργία.
Η αλλεργία χαρακτηηρίζεται από ανάπτυξη αντισωμάτων έ-ναντι των λευκωμάτων (αντιγόνων) του ίδιου του οργανισμού. Γι’ αυτό και τα νοσήματα λέγονται αυτοανοσολογικά.
- Είναι πολύ σοαβρό από άποψης πρόγνωσης και συνήθως οι πά-σχοντες καταλήγουν άσχημα.
- Είναι χρόνιας διαδρομής νοσήματα και αντιμετωπίζονται κυρίως με κορτιζονούχα φάρμακα.
Ρευματικός πυρετός
Παρουσιάζεται σε παιδιά ηλικίας 5 - 15 ετών και κυρίως κορίτσια.
Πάντα πρέπεινα προϋπάρξει στρεπτοκοκκική λοίμωξη και συνήθως α-μυγδαλίτιδα που θα οδηγήσει με τον αλλεργικό μηχανισμό στην εμφάνι-ση της νόσου. Συγκεκριμένα αντιγόνα του στρεπτόκοκκου ενώνονται με λευκώματα του οργανισμού και προκαλούν τον σχηματισμό αυτοαντισω-μάτων οπότε η ένωση του αντιγόνου και των αυτοαντισωμάτων θα δη-μιουργήσει τις αλλοιώσεις στις αρθρώσεις, καρδιά κλπ.
Παρουσιάζει:
- Πυρετό ο οποίος μπορεί να είναι μέτριος ή υψηλός, ανορεξία, κόπωση κλπ.
- Προσβολή των αρθρώσεων (φλεγμονή). Συνήθως προσβάλλο-νται μεγάλες αρθρώσεις, διαδοχικά και χωρίς να μένουν βλάβες στις αρθρώσεις. Η άρθρωση διογκώνεται είναι ερυθρή και θερ-μή και διφέρει από την ρευματοειδή αρθρίτιδα στα εξής:
- Προσβάλλει μεγάλες αρθρώσεις, διαδοχικά και
- Δεν αφήνει παραμορφώσεις.
- Σχηματισμός των σωματίων Ashoff. Είναι πολυκύτταρα σωμά-τια που σχηματίζονται στον συνδετικό ιστό των αγγείων της κα-ρδιάς (στεφανιαία αγγεία), στον έξω χιτώνα της αορτής κλπ.
- Υποδόριοι όζοι οι οποίοι συνδέονται με τένοντες, αρθριτι-κούς συνδέσμους κλπ.
- Γυροειδές ή δακτυλιοειδές ερύθημα που υποχωρεί όταν το πιέζουμε με τα δάχτυλα.
- Προσβολή της καρδιάς (μπορεί να προκύψει ενδοκαρδίτιδα, πε-ρικαρδίτιδα) που μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια. Συνήθως ο ρευματικός πυρετός προκαλεί ενδοκαρδιτιδα, οπότε μετά την υποχώρηση μένουν μόνιμες βλάβες των βαλβίδων (ίδε: παθήσεις της καρδιάς). Η προσβολή της καρδιάς αποτελεί την σοβαρότερη επιπλοκή.
- Από το κεντρικό νευρικό σύστημα εκδηλώνεται η χορεία. Η χο-ρεία είναι η κατάσταση κατά την οποία εκδηλώνονται αδέξιες, άτακτες και ακούσιες κινήσεις ιδίως των άνω άκρων.
Θεραπευτικά συνίστανται:
- Γενικά μέτρα: κατάκλιση, ησυχία, δίαιτα κλπ.
- Καταπολέμηση της στρεπτοκοκκικής λοίμωξης: δίνεται πενικιλ-λίνη για να εμποδιστεί άλλη λοίμωξη και επιβάρυνση της κατά-στασης. Όταν φοβόμαστε μήπως η νόσος κάνει υποτροπή, οπότε υπάρχει κίνδυνος προσβολής της καρδιάς, χορηγούμε πενικιλλί-νη για 5 χρόνια (χορήγηση κάθε μήνα).
- Αντιπυρετικά, αναλγητικά και αντιρρευματικά φάρμακα. Τέτοια είναι τα σαλικυλικά παράγωγα όπως η ασπιρίνη, η βουταζολιδί-νη κλπ. Τα φάρμακα αυτά δίνονται για την φλεγμονή των αρ-θρώσεων.
- Κορτιζονούχα φάρμακα. Έχουν αντιφλεγμονώδη δράση και αναστέλλουν την εξέλιξη των αλλοιώσεων. Δίνονται μόνο όταν έχουμε επιπλοκή από την καρδιά (καρδίτιδα).
Δημήτριος Κρυπωτός
Ιατρός Παθολόγος
Αξιολογήστε το Άρθρο